O spektaklu
Monumentalne obrazy potęgi dawnego Babilonu, poruszające sceny upokorzenia Izraelitów, pełne dramatyzmu i religijnego uniesienia sytuacje przenoszą w odległe czasy.
Starotestamentowa historia najazdu babilońskiego na Jerozolimę, walka dworskich stronnictw o władzę i niewola Izraelitów są kanwą opery, która w czasach Verdiego poruszała publiczność włoską, stając się metaforą zmagań budzącego się narodu włoskiego z austriackiej dominacji.
Ogromną rolę odegrała w tym wspaniała, momentami podniosła muzyka, co doprowadziło do interwencji cenzury i zakazu wystawiania spektaklu. Szczególnym momentem jest odsłona druga III aktu, wystylizowana przez librecistę jak scena z psalmu 136 Super flumina Babylonis. Słychać w niej nostalgiczną i przejmującą pieśń uciemiężonych „Va', pensiero, sull'ali dorate...”.
Nie brak też w Nabucco innych, pięknych fragmentów, które wzruszają, choć polityczny kontekst utworu jest już tylko historią.
Obsada
* - gościnnie
Streszczenie libretta
Lud w Jerozolimie błaga Boga o ratunek przed armią babilońskiego władcy - Nabuchodonozora. Żydzi liczą na to, że uratuje ich jego córka, Fenena. Uwolniła ona z niewoli babilońskiej młodego księcia Izmaela i wraz z nim uciekła do Jerozolimy. Na czele zbrojnych wkracza Abigail - pierworodna, lecz zrodzona z nieprawego łoża córka króla Babilonu. Ona także kocha Izmaela i teraz triumfuje, widząc Fenenę zdaną na jej łaskę. Pojawia się Nabuchodonozor, który bez względu na prośby Zachariasza zamierza się mieczem na Fenenę. Izmael osłania ją w ostatniej chwili, a Nabuchodonozor rozpoznaje córkę i bierze ją w ramiona. Przysięga jednak ukarać Żydów.
Akt II
Odsłona 1
Abigail, oburzona tym, że podczas nieobecności ojca w Babilonie miastem rządzi Fenena, wraz z arcykapłanem boga Baala (któremu z kolei nie podoba się życzliwość Feneny dla Żydów) postanawiają ogłosić śmierć Nabuchodonozora i oddać tron Abigail.
Odsłona 2
Sługa Abdallo przynosi wiadomość o śmierci Nabuchodonozora. W ślad za nim wkracza Abigail i Arcykapłan, którzy odebrać chcą Fenenie królewską koronę. Nieoczekiwanie pojawia się Nabuchodonozor - ogarnięty szałem żąda, by wszyscy oddali mu hołd jako bogu. Zachariasz sprzeciwia się. Również Fenena oznajmia, że wierzy w Boga Żydów. Nabuchodonozora razi grom.
Akt III
Odsłona 1
Abigail zasiada na tronie. Rozkazuje zgładzić Fenenę i Żydów. Obłąkany Nabuchodonozor dowiaduje się o wyroku wydanym na Fenenę. Nie zatwierdza go. Abigail nakazuje uwięzić króla.
Odsłona 2
Żydzi skarżą się na swój los wygnańców. Otuchy dodaje im Zachariasz, twierdząc, że wkrótce czeka ich zwycięstwo.
Akt IV
Odsłona 1
Nabuchodonozor widzi prowadzoną na śmierć Fenenę. Błaga o pomoc Jehowę, Boga Izraela. Obłęd ustępuje.
Odsłona 2
Arcykapłan Baala oczekuje skazańców. Fenena żegna się ze światem. Pojawia się Nabuchodonozor, posąg Baala rozpada się i rani Abigail, która, umierając z imieniem Jehowy na ustach, prosi o połączenie Feneny i Izmaela węzłem małżeńskim. Nabuchodonozor darowuje Żydom wolność, a Zachariasz intonuje hymn na cześć Jehowy.
(streszczenie libretta według Przewodnika operowego J. Kańskiego)
