Carmen naley dzi do najpopularniejszych dzie w wiatowym repertuarze operowym. W pierwszej wersji ujta bya w form zblion do opery komicznej, gdzie fragmenty piewane przeplatay si z partiami mwionymi. Fakt ten, wedug wczesnego zwyczaju, zamyka jej drog na scen Wielkiej Opery paryskiej, premiera musiaa si wic odby w Operze Komicznej. Uczszczajca tam publiczno gustowaa raczej w lekkich, zabawnych komediach muzycznych i nie w smak jej byo tragiczne zakoczenie dziea Bizeta - oto jeden z powodw chodnego przyjcia Carmen.
Waniejsz jednak przyczyn niechtnego pocztkowo stosunku publicznoci i krytykw byo miae nowatorstwo treci. Bizet przeama bowiem niepisan tradycj nakazujc czerpa tematy oper ze wiata mitw i legend lub te z dawnych epok historycznych i z ycia tzw. „wyszych sfer". W miejsce konwencjonalnych, czstokro penych sztucznego patosu postaci bohaterw wprowadzi na scen operow ywych, wspczesnych ludzi - onierzy, przemytnikw i robotnice z fabryki cygar. (Kierunek ten, ktrego naczeln ide byo denie do ukazania w operze yciowej prawdy zamiast nierealnych, fantastycznych wydarze, mia 20 lat pniej pod nazw weryzmu zatriumfowa w twrczoci Leoncavalla, Mascagniego i Pucciniego.)
Z czasem jednak niezwyka barwno muzyki, jej ywioowy temperament i swoista „hiszpaska" egzotyka, kunsztowno i elegancja faktury, blask i efektowno, w poczeniu ze znakomitym librettem odniosy zdecydowane zwycistwo. Muzyka Carmen zawiera najlepsze cechy stylu opery francuskiej, jakkolwiek nie jest pozbawiona take wpyww woskich. Na podkrelenie zasuguje usamodzielnienie partii orkiestrowej, z rzadka tylko schodzcej do roli akompaniamentu, oraz zastosowanie interwaw skali cygaskiej w temacie Carmen. Od strony konstrukcji opera Bizeta zachowuje w zasadzie tradycyjn budow numerow.
Opera w 4 aktach Libretto: Henry Meilhac i Ludovic Halévy wg Prospera Mérimée Prapremiera: Paryż, 3 III 1875 Premiera polska: Warszawa, 1882 Superwidowisko: 30, 31 XII 2005, 1, 6, 7, 8 I 2006